Jak skutecznie dostosować liczbę pracowników w branżach sezonowych?

Rok do roku udział pracy sezonowej w Polskiej gospodarce notuje sukcesywny wzrost, dlatego też w wielu branżach brakuje pracowników sezonowych. Pracodawcy w branży pracy sezonowej, takiej jak przetwórstwo bądź prace polowe, narzekają na brak odpowiedniej ilości zatrudnionych, wskutek czego cierpią zarówno finanse przedsiębiorstwa, jak i maleją jego moce przerobowe i wydajność.

Kim jest pracownik sezonowy?

Pracownik sezonowy jest osobą wykonującą zleconą pracę o przejściowym charakterze w oznaczonym czasie, przeważnie w konkretnym sezonie w roku lub w wybranych miesiącach. Tego typu zatrudnienie generuje wiele korzyści zarówno w stosunku do pracowników, jak i pracodawców. Zatrudniony może przepracować wybrany okres w chwili największego zapotrzebowania na pracę przy dużym wynagrodzeniu (między innymi z tytułu długiego dnia pracy), a przedsiębiorca może bez obaw zatrudnić do swojej firmy pracowników na kilka miesięcy, bez większych zobowiązań względem przyszłości. W przypadku pracy sezonowej dzień pracy może trwać do 12 godzin i jest to czas preferowany przez pracowników, którzy chcą przepracować w wybranym okresie jak najwięcej godzin roboczych. Niektórzy pracodawcy wprowadzają do grafików także elastyczne godziny. Jest to szczególnie popularne rozwiązanie w branżach, w których wykonanie konkretnej pracy jest zależne np. od pogody, od dostawców bądź produkcji czy też obłożenia lub w przypadku osób, dla których liczy się mobilność. W ruchomym czasie pracy pracodawca oraz pracownik mogą wspólnie ustalić zakres godzin, w których pracownik może sam zdecydować o pojawieniu się w miejscu pracy. To dobre rozwiązanie dla studentów bądź osób dojeżdżających z daleka.

Nie zawsze jednak 12-godzinny czas pracy jest możliwy do zastosowania w praktyce. Maksymalnie 8 godzin mogą przepracować jednym cięgiem pracownicy, którzy są narażeni na uciążliwe warunki pracy, np. w miejscu zapylonym lub zanieczyszczonym czynnikami uznanymi za szkodliwe dla zdrowia. Tak długiego czasu pracy nie mogą mieć także osoby niepełnoletnie, w ciąży oraz większość osób niepełnosprawnych.

Standardowe typy prac sezonowych w Polsce i za granicą

Branże pracy sezonowej w Polsce i za granicą są dość podobne, cechuje je przejściowy charakter i okresowa zdolność do generowania największych dochodów. Szczególnie popularna jest branża rolnicza, w której wyróżniamy między innymi sezonowe zbiory owoców i warzyw, które mają określone miesiące zbiorów i obróbki. Sezonowość cechuje również turystykę. Czas letni sprzyja napływowi turystów do szczególnie popularnych lokalizacji w miejscowościach położonych np. tuż nad morzem, podczas gdy w okresie zimowym największą popularnością cieszą się kurorty ulokowane przy zjazdach bądź szlakach narciarskich.

Kolejną popularną branżą pracy sezonowej jest branża budowlana, w której prace wykonuje się na zewnątrz. Okres zimowy stanowi dla takich wykonawców przestój, dlatego notują wzmożone zainteresowanie zatrudnieniem nowych pracowników na wiosnę, lato i wczesną jesień.

Podobnie jest w przypadku pracy w fabrykach zajmujących się np. obróbką termiczną warzyw i owoców czy też w pracy morskiej np. połowie ryb, który wykonuje się wyłącznie w wybranym miesiącu z całego roku kalendarzowego. Tak samo jest w pracach dorywczych, np. przy organizacji koncertów lub wydarzeń sportowych – je jednak cechuje jeszcze mniejsza powtarzalność.

Pracownik sezonowy – jaką umowę zastosować?

Pracownicy sezonowi są z reguły zatrudniani w podobny sposób jak pracownicy standardowi, dlatego przysługuje im urlop proporcjonalny do czasu pracy czy też wysokość wynagrodzenia taka sama, jak w przypadku innych pracowników wykonujących podobną pracę na umowę na czasie określonym. Najczęściej jednak takie osoby zatrudnia się na umowie cywilnoprawnej (umowa zlecenie i umowa o dzieło) lub korzystając z agencji pracy tymczasowej, która ma w swoich zasobach również pracowników chętnych do pracy w wybranej branży.

Mimo przejściowego charakteru pracy, pracownik jest chroniony wszelkimi kodeksami pracy i wymogami względem pracodawcy. Ma prawo między innymi do odpoczynku na zasadach ogólnych w ujęciu dziennym i tygodniowym w oparciu o art. 130 Kodeksu Pracy. Powinien również mieć zagwarantowane bezpieczne i higieniczne warunki pracy, dlatego też przedsiębiorcy wykonują krótkie przeszkolenie swoich przyszłych pracowników sezonowych i zatrudniają eksperta BPH, który przeprowadza ścisłą kontrolę miejsca pracy pod kątem ryzyka wypadków. Proces ten nosi nazwę audytu, który jest szczególnie istotny w przypadku branż uznawanych za mniej bezpieczne, np. w firmach budowlanych podczas prac wysokościowych bądź przy maszynach rolniczych.

Co z pracownikami sezonowymi w czasie pandemii koronawirusa?

Pandemia koronawirusa pokrzyżowała plany wielu przedsiębiorcom i ucierpiała na niej również branża prac sezonowych. Szczególny duży kłopot był do niedawna z gastronomią, w której dochodzi do wielu kontaktów między ludźmi. Obecnie praca w tego typu miejscach wiąże się ze spełnieniem przez pracodawcę wielu bardzo istotnych warunków z punktu widzenia pracownika. Przedsiębiorca, zgodnie z aktualnymi wymogami, musi zagwarantować zatrudnionym dostęp do płynu lub żelu antybakteryjnego na bazie alkoholu do dezynfekcji dłoni, część z nich ma obowiązek przyznania pracownikom również maseczek ochronnych, a w szczególnych przypadkach także rękawic. Płyn do dezynfekcji powinien znajdować się zawsze przy miejscu wykonywania zleconej pracy oraz przy drzwiach wejściowych i w innych miejscach o dużym natężeniu ruchu.

Pracownicy sezonowi z Ukrainy – co warto wiedzieć?

Cudzoziemcy poszukujący stabilnych warunków zatrudnienia bardzo chętnie wybierają Polskę jako miejsce docelowe i nie dzieje się to bez powodu. Braki kadrowe spowodowane dużą ilością pracy, a małą liczbą zainteresowanych pracowników to główny powód, dla którego coraz więcej przedsiębiorców decyduje się na zatrudnienie w swojej firmie pracowników sezonowych z Ukrainy oraz innych krajów Europy Wschodniej. Co ciekawe, przedsiębiorca nie musi udowadniać braków kadrowych wśród polskich pracowników – może przejść do zatrudnienia pracowników sezonowych z Ukrainy praktycznie od razu.

Pracownik sezonowy z zagranicy może pracować łącznie przez okres 9 miesięcy w całym roku kalendarzowym wyłącznie w branżach wyszczególnionych w rozporządzeniu Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej jako sezonowe, na podstawie zezwolenia na pracę typu “S”, wydanego przez starostę. Zezwolenie tego typu jest dedykowane wyłącznie do prac sezonowych, a jego wydanie jest realizowane na podstawie wniosku złożonego przez przedsiębiorcę jeszcze przed rozpoczęciem pracy przez obcokrajowca. Co ciekawe, wniosek jest bardzo szybko rozpatrywany – odpowiedzi jako pracodawca możesz spodziewać się już po 7 dniach roboczych. Czas ten może się jednak przedłużyć w sytuacjach wymagających składania wyjaśnień.

Wielu przedsiębiorców zastanawia się, czy pracownicy sezonowi muszą odbyć kwarantannę podczas przyjazdu do Polski. Okazuje się, że tak – i to niezależnie od wyniku testu na COVID-19 wykonanego w chwili przekroczenia granicy. Kwarantanna trwa dokładnie 10 dni i obejmuje wyłącznie osoby przyjeżdżające do naszego kraju z innych państw, nie należących do strefy Schengen, na którą składa się łącznie 26 krajów. Czas ten jednak można skrócić. Aby to zrobić, osoba znajdująca się na obowiązkowej kwarantannie powinna wykonać test diagnostyczny na COVID-19 już w trakcie pobytu w wyznaczonym miejscu w przeciągu 48 godzin od momentu przekroczenia granicy. W ten sposób kwarantannę uznaje się za zrealizowaną w chwili wpłynięcia wyniku testu do polskiego systemu. W całym procesie może pomóc nasza agencja pracy.

Inne ważne informacje na temat pracowników z branży sezonowej

Praca sezonowa ma duże znaczenie w kwestii kondycji całej gospodarki, lecz coraz mniejsza liczba osób zainteresowanych tą formą pracy sprawia, że współcześni przedsiębiorcy decydują się na zatrudnienie pracowników sezonowych z Ukrainy. Pracownicy z innych krajów przyjeżdżający do Polski w celu zarobkowym są uznawani za elastycznych i godnych zaufania.

Polecane wpisy

Korzyści płynące z leasingu pracowników Rynek pracy 2021/2022 – pracownika czy pracodawcy?